القاب زیبای حضرت زهرا(س)

حضرت زهرا(س) 104 لقب و اسم زیبا دارند که آشنایی با این القاب خالی ازلطف نیست

1ـ سیّدة : بانو

2 ـ انسیّةحوراء : انسان بهشتی

3 ـ نوریّة : موجودی از حقیقت نوری

4 ـ حانیّة : دلسوز فرزندان

5 ـ عُذراء : دوشیزه

6 ـ کریمة : بزرگوار

7 ـ رحیمة : با محبت ومهربان

8 ـ شهیدة : شهید شده

9 ـ عفیفة : پاکدامن

10 ـ قانعة : کم توقع

11 ـ رشیدة : کامل

12 ـ شریفة : شرافتمند

13 ـ حبیبة : دوست وبا محبت

14 ـ محرّمة : گرامی و مورد احترام

15 ـ صابرة : پایدار

16 ـ سلیمة : سالم، اهل سازش، بی عیب ونقص

17 ـ مکرمة : بزگوار وگرامی

18 ـ صفیّة : برگزیده

19 ـ عالمة : دانشمند

20 ـ علیمة : دانا

21 ـ معصومة : نگهداشته شده،بی گناه

22 ـ مغصوبه : ربوده شده،کسی که حقش غصب شده

23 ـ مظلومة : ستمدیده

 24 ـ میمونة : خوش یمن وبابرکت

25 ـ منصورة : یاری شده ، خداوند او را یاری کرده است

26 ـ محتشمة : با حشمت و احترام

 27 ـ جمیلة : زیبا

28 ـ جلیلة : بزرگ

29 ـ معظّمة : احترام گذاشته شده ، گرامی

30 ـ حاملة البلوی بغیر شکوی : بلا کش نستوه بی شکوه و شکایت

31 ـ حلیفة العبادة و التقوی : قسم خورده ی پرستش و پرهیزکاری

32 ـ حبیبة الله : محبوب خدا

33 ـ بنت الصّفوة : دخترِ برگزیده

34 ـ رکن الهدی : پایه ی هدایت

35 ـ آیة النّبوّة : نشان نبوّت

36 ـ شفیعة العصاة : شفاعت کننده ی گناهکاران

  37 ـ اُمّ الخیرة : مادر نیکوکاران

38 ـ تفّاحة الجنّة : سیب بهشتی

39 ـ مطهرة : پاکیزه شدن

40 ـ سیدةالنساء : بزرگبانویزنان

41 ـ بنت المصطفی : دختر حضرت مصطفی(ص)

42 ـ صفوة الرّبّها : برگزیده ی پروردگار

43 ـ موطن الهدی : جایگاه هدایت

44 ـ قرّة العین المصطفی : نور چشم پیامبر اکرم(ص)

45 ـ بضعة المصطفی : پاره ی تن پیامبر(ص)

46 ـ مهجة المصطفی : خون زندگی قلب مصطفی(ص) ، آخرین قطرات خون در قلب که موجب ادامه ی حیات است

47ـ بقیّة المصطفی : بازمانده ی حضرت رسول(ص)

48 ـ حکیمة : با حکمت و دارای فهم و ادراک حکیمانه

49 ـ فهیمة : با فهم

50 ـ عقیلة : خردمند

51 ـ محزونة : غمگین

52 ـ مکروبة : دل شکسته

53 ـ علیلة : بیمار و مریض

54 ـ عابدة : پرستنده

55 ـ زاهدة : پارسا

56 ـ قوّامة : شب زنده دار

57 ـ باکیة : گریه کننده

58 ـ بقیّة النّبوّة : باز مانده ی پیامبری

59 ـ صوّامة : بسیار روزه گیر

60 ـ عطوفة : با عاطفه و محبّت

61 ـ رئوفة : دلسوز و مهربان

62 ـ حنّانة : غمخوار و با محبّت

63 ـ بِرّة : نیکوکار

64 ـ شفیقة : دلسوز و مهربان

65 ـ إنانة : دردمند

66 ـ والدة الصّبتین : مادر دو نواده ی پیامبر

67 ـ دوحة النّبی : شاخسار پیامبر

 68 ـ نور سماوی : نور آسمانی

69 ـ زوجة الوصیّ : همسر جانشین پیامبر

70 ـ بدر تمام‌ : ماه شب چهارده

71 ـ غرّة غراء : سپید رویِ نورانی

72 ـ درّة بیضاء : گوهر تابناک

73 ـ روح أبیها : روان پدر بزرگوارش حضرت رسول(ص)

74 ـ واسطة قلّادة الوجود : حلقه ی اتصال زنجیر هستی

75 ـ درّة البحر الشّرف و الجود : در دریای شرافت و سخاوت

76 ـ ولیّة الله : دوست خدا و کسی که خدا او را ولی قرار داده

77 ـ سرّ الله : راز نهانی خدا

78 ـ امینة الوحی : امین وحی الهی

79 ـ عین الله : دیده ی خدایی

80 ـ مکینة فی عالم السّماء : دارنده ی جایگاه در عالم آسمان

81 ـ جمال الآباء : موجب زیبایی پدران

82 ـ شرف الأبناء : افتخار برای فرزندان

83 ـ درّة البحر العلم و الکمال : درّ دریای دانش و کمال

84 ـ جوهرة العزّ و الجلال : گوهر تابناک عزّت و بزرگوار

86 ـ مجموعة الماصر العلّیّة : گرد آورنده ی یادگارهای برین

87 ـ مشکوة نور الله : چراغدان نور الهی

88 ـ زجاجة : شیشه وچرغدان نور الهی

89 ـ کعبة الآمال لأهل الحاجة : کعبه آرزوهای نیازمندان

90 ـ لیلة القدر : شب قدر:مقصود از “لیلةالقدر” در قرآن فاطمه(س)است

91 ـ لیلة مبارکة : شب با برکت

92 ـ ابنة من صلّت به الملائکة : دختر آن کس که فرشتگان به او اقتدا کرده و نماز خواندند

93 ـ قرار قلب امّها المعظّمة : آسایش بخش دل مادر بزگوارش

94 ـ عالیة المحلّ : بلند جایگاه

95 ـ سرّ العظمة : راز بزگی وبزگواری

96 ـ مسکورة الظلع : پهلو شکسته 

97 ـ رضیض الصّدر : سینه شکسته

98 ـ مغضوبة الحق : کسی که حقش غصب شده است

99 ـ خفی القبر : کسی که قبرش پنهان است

100 ـ مجهولة القدر : قدر ناشناخته

101ـ ممتحنة : آزمایش شده

 102 ـ المظلوم زوجها : کسی که هسرش ستم دیده است

103 ـ المقتول ولدها : فرزند کشته شده

104 ـ کوثر : صاحب خیر فراوان ، صاحب فرزندان بسیار

گروه : فرهنگی هنری » تکیه حسینی

#آیینه_خدا

مراد از بتول و أم ابیها که لقب و کنیه حضرت فاطمه (س) بود چیست؟

پرسش

مراد از بتول و ام ابیها که لقب حضرت فاطمه (س) بود چیست؟ آیا بتول به معنای زنی است که هرگز عادت ماهیانه (حیض) ندارد؟ آیا این منافت با کمال آن حضرت ندارد؟ در حالی کمال آن موقع با ارزش است که منافاتی با عادت و رسم مردم نداشته باشد.

پاسخ اجمالی

أم أبیها یعنی “مادر پدرخود"، و بتول به زنی گفته می شود که نسبت به مردان هیچ گونه میل و شهوتی نداشته باشد. پیامبر فرمود: بتول آن زنى را می گویند که حیض نمى‏شود؛ زیرا حیض براى دختران انبیا ناپسند است. گرچه به طور معمول و طبیعی همه زنان در سنین معینی لازم است خون حیض از بدنشان خارج شود اما خداوند اراده کرده است تا بعضی از زنان مورد عنایت خاص او از این قاعده مستثنی باشند. ندیدن حیض برای آنان یک فضیلت است. علاوه بر حضرت فاطمه (س) حضرت مریم و دختران پیامبران نیز هرگز خون حیض ندیده اند. بنابراین خلاف عادت بودن یک امر منافاتی با ارزش و فضیلت آن ندارد همچنانکه

سخن گفتن حضرت عیسی(ع) در گهواره امری خلاف عادت بود اما به عنوان یک معجزه بزرگ، سند نبوت آن حضرت و دلیلی بر پاکدامنی مادر بزرگوارش حضرت مریم(ع) بود.

پاسخ تفصیلی

یکی از لقب ها و کنیه های فاطمه (س) “أم أبیها” و دیگری “بتول” است.

” أم أبیها “به معنای “مادر پدرش” لقبی است که رسول اکرم (ص) به دختر خود دادند. چه اینکه پیامبر (ص) در خردسالی مادر را از دست داد و سراسر عمر عزیزش را بسختی گذراند و تا قبل از ازدواج با حضرت خدیجه و حتی پس از آن، پیوسته مورد آزار مشرکان بود. در این موارد دختر عزیزش فاطمه، با اینکه کودکی بیش نبود چون پروانه به گرد شمع وجود پدر می گشت وهیچگاه از او جدا نمی شد و در رفع اندوه او آنچه می توانست می کوشید و از پدر دلجویی می کرد. چون رسول خدا(ص) دلسوزی وی را می دید اشک می ریخت و می فرمود: او مادر پدرش است.

این کنیه را شیعه و سنی نقل کرده و در معنای آن وجوهی بیان نموده اند. در میان معانی آن علاوه بر آنچه بیان شد، شاید بهترین وجه این باشد که: «ام» در لغت به معنای مقصود و هدف نیز آمده است و چون فاطمه ثمره درخت نبوت و حاصل عمر حضرت ختمی مرتبت بود او را ام ابیها گفتند. او بود که مقصود حقیقی و هدف و ثمره واقعی زندگانی پیغمبر بود.

بتول از ریشه “بتل” به معناى قطع است و دارای معانی متعددی است :

1. بتول به زنی گفته می شود که نسبت به مردان هیچ گونه میل و شهوتی نداشته باشد[1]؛

2. بتول به زنی گفته می شود که با زنان دیگر تفاوت های اساسی داشته باشند. در بعض از منابع آمده است:” مریم و فاطمه را از آن جهت بتول گفته‏اند که از جهت فضل و دین و حسب، غیر از زنان زمان خود بودند.

3. بتول به کسی گفته می شود که از علائق مادی و دنیوی بر کنار باشد. حضرت مریم و فاطمه را بتول گفته‏اند به دلیل اینکه ایشان از دنیا قطع علاقه نموده متوجه خداوند تعالى گردیده‏اند.[2]

4. بتول به زنی گفته می شود که خون حیض نبیند. و علت این که به حضرت زهرا (ع) لقب” بتول” داده شد این است که آن حضرت هیچ گاه حائض نمی شدند.

شیخ صدوق از حضرت على (ع) روایت کرده که از رسول خدا (ص) سؤال شد: اى رسول خدا بتول یعنى چه؟ از شما شنیده‏ایم که گفته‏اید مریم و فاطمه هر دو بتول هستند. پیامبر فرمود: بتول آن زنى را می گویند که حیض نمى‏شود؛ زیرا حیض براى دختران انبیا ناپسند است.[3]

همچنین در روایتی از امام باقر (ع) از پدرانش نقل شده که فرمودند: فاطمه (ع) دختر پیامبر (ص) طاهره نامیده شد؛ زیرا آن حضرت از هر نوع پلیدی پاک است و هیچ وقت خون حیض و نفاس ندیده است.[4]

اما چنین حالتی مخصوص فاطمه (س) نیست، بلکه براساس آیه شریفه (آل عمران، 42) و روایاتی از شیعه و سنی و تفاسیری که درشأن نزول آیه وارد شده، حضرت مریم نیز هرگز خون حیض ندیده است[5] و خداوند متعال آن را به عنوان فضیلت برای مریم (س) بیان می کند.

هم چنین بر اساس روایاتی که وارد شده تمام دختران پیامبران نیز این گونه بودند؛ پیامبر (ص) می فرماید: حیض براى دختران انبیا ناپسند است.[6]

اما این که یک ویژگی خلاف متعارف، نمی تواند ارزش باشد.! باید گفت همیشه اینطور نیست و در بسیاری از موارد داشتن ویژگی های غیر متعارف و خارق العاده یک ارزش بزرگ به حساب می آید. حضرت عیسی در روزهای نخستین تولد که در گهواره زبان گشود و گفت:” إِنِّی عَبْدُ اللَّهِ آتانِیَ الْکِتابَ وَ جَعَلَنی‏ نَبِیًّا وَ جَعَلَنی‏ مُبارَکاً أَیْنَ ما کُنْتُ وَ أَوْصانی‏ بِالصَّلاةِ وَ الزَّکاةِ ما دُمْتُ حَیًّا وَ بَرَّا بِوَالِدَتىِ وَ لَمْ یجَْعَلْنىِ جَبَّارًا شَقِیًّا وَ السَّلَامُ عَلىَ‏َّ یَوْمَ وُلِدتُّ وَ یَوْمَ أَمُوتُ وَ یَوْمَ أُبْعَثُ حَیًّا"[7]یعنی:” من بنده خدایم او کتاب (آسمانى) به من داده و مرا پیامبر قرار داده است! و مرا- هر جا که باشم- وجودى پربرکت قرار داده و تا زمانى که زنده‏ام، مرا به نماز و زکات توصیه کرده است! و مرا نسبت به مادرم نیکوکار قرار داده و جبّار و شقى قرار نداده است! و سلام (خدا) بر من، در آن روز که متولّد شدم، و در آن روز که مى‏میرم، و آن روز که زنده برانگیخته خواهم شد!”

با این که چنین سخن گفتنی بر خلاف روال طبیعی و عادی است، اما از معجزات بزرگ آن حضرت و فضیلت بزرگی برای آن حضرت است و با این کار دامن مادر خود را از اتهام بدخواهان پاک نمود.

بنابر این گر چه ندیدن حیض برای زنانی که در موقعیت حیض دیدن هستند ممکن است یک بیماری بسیار خطرناک باشد و موجب ضرر هایی به آنها شود، اما با توجه به قدرت و حکمت خداوند متعال در جلوگیری از ضررهای آنان برای زنانی که خداوند به صورت خاص اراده کرده است تا آنان چنین خونی را نبینند یک امتیاز بزرگ است؛ زیرا زنان در ایامّی مشخص به خاطر عذری (مانند حیض) نمی توانند نماز بخوانند، روزه بگیرند ، وارد مسجد الحرام و مسجد النبی شوند، در مساجد توقف کنند، الفاظ و کلمات قرآن را لمس کنند و… اما حضرت زهرا (س) به علت عنایت و توجه خاصّ خداوند چنین محدودی

اُمّ اَبیها عبارتی است عربی به معنای «مادر ِ پدر خویش». پیامبر اکرم(ص) با توجه به جایگاهی که دخترش حضرت فاطمه(س)نزد ایشان داشت، او را ام ابیها خطاب می‌کرد و این لقب در نزد شیعه همچنان آن بانو را تداعی می‌کند. ام ابیها به لحاظ صرف و نحوی، کنیهاست.

بنابر روایتـی که امام صادق(ع) از پدرش امام باقر(ع) نقل کرده‌ است، ام ابیها کنیه حضرت زهرا(س) است.[1]

عبدالله بن جعفر بن ابی طالب[2] و نیز امام کاظم(ع) دخترانی به نام «ام ابیها» داشته‌اند.[3

#آیینه_خدا

«راضیه» و «مرضیه»؛ دو نام حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) که اساس طاعت الهی است

حجت الاسلام و السلمین عصاری، دو نام «راضیه» و «مرضیه» که از اسمای حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) هستند را مورد توجه قرار داد و اظهار داشت: «مرضیه» اشاره به مقام رضا دارد و «راضیه» به کسی گفته می‌شود که در برابر مقدرات الهی و آنچه که خدا تقدیر کرده است، راضی است.

وی ادامه داد: «مرضیه» کسی است که اعمال و رفتار او مورد رضای خداوند است و هم او از خداوند و مقدرات الهی راضی است و هم خداوند از او راضی است و این دو موضوع در روایات اسلامی مورد توجه است.

استاد حوزه علمیه قم تصریح کرد: خداوند بندگانی که اهل رضا هستند، دوست دارد و اساس طاعت الهی این است که انسان به آنچه که خداوند برای او تقدیر کرده است، راضی باشد.

وی به ماجرای حضرت موسی (علیه‌السلام) اشاره کرد که به خداوند عرضه داشت:«خدایا من دوست دارم محبوبترین و عابدترین بنده در پیشگاه تو را ببینم»؛ حضرت موسی (علیه‌السلام) با شخصی مواجه شد که گرفتار بیماری جذام و برص بود، اما همواره ذکر خداوند برزبان او جاری بود؛ جبرئیل فرمود: این شخص از بسیاری از کسانی که اهل نماز، روزه و مشغول عبادت‌های ظاهری هستند، بالاتر است، زیرا با همه مشکلاتی که دارد، کلمه ای خلاف رضای خداوند بر زبانش جاری نمی شود. حضرت موسی (علیه‌السلام) به فرد مورد نظر فرمود: «خداوند چه نعمتی به تو داده که اینچنین عبادت می‌کنی»؛ شخص گفت: «خدا به من سختی زیادی داده است، اما نعمتی داده که در این منطقه به فرد دیگری نداده است و آن این است که من تنها فردی هستم که در این منطقه خدا را عبادت می‌کند».

#آیینه_خدا